Abakozi bubatse inzu y’ubucuruzi y’abahabwa inkunga y’ingoboka (VUP) mu murenge wa Muganza mu karere ka Gisagara, baratangaza ko bahangayikishijwe no kuba barakoze ntibahembwa bakavuga ko birimo kubagiraho ingaruka zitandukanye zirimo ubukene no kutabasha gutanga ubwisungane mu kwivuza.
Abanyamuryango 30 ba koperative ya ba karaningufu bo mu mujyi wa Ngororero baravuga ko batishimiye imikoranire yabo n’abacuruzi bo muri uwo mujyi kuko itabateza imbere nk’uko bigenda ahandi bavuga ko ba karingufu babayeho mu buzima bwiza.
Abahuriye mu ihuriro ry’abavumvu bo mu gace kegereye ibirunga barasabwa kudategereza buri gihe inkunga bahabwa ahubwo bakishakamo ubushobozi nabo bakikorera ibyo baba bakeneye kuko aribwo bazagera ku iterambere rirambye.
Minisitiri w’inganda n’ubucuruzi, Kanimba Francois, mu ruzinduko rwe yagiriye mu karere ka Ruhango tariki 16/07/2014, yasuye uruganda rw’imyumbati ruri mu murenge wa Kinazi ndetse n’urw’umuceri ruri mu murenge wa Mwendo ahitwa Gafunzo.
Bamwe mu baturage batuye mu bice bitandukanye bigize umurenge wa Gashenyi mu karere ka Gakenke bavuga ko badakunze kworoherwa n’urugendo bakora bagiye kurema isoko bitewe nuko mu murenge wabo ntaryo bagira.
Mbonimpa Slyvestre wahawe isoko ryo kubaka ikimoteri cy’akarere ka Ruhango, aravugwaho kwambura abo yakoresheje amafaranga angana na miliyoni 2 n’ibihumbi 225, nyamara we akarere kamuhaye isoko kakaba karamaze kumwishyura angana na miliyoni 113.
Abagore n’abagabo bazwi ku izina rya “abazunguzaji” bacururiza ibintu bitandukanye mu muhanda barasaba ahantu ho gukorera nko muri Gare ya Musanze bagasezerera gukorera mu muhanda bahurira n’ibibazo byinshi, nk’uko babyemeza.
Ubuyobozi bw’ikigo cy’igihugu gishinzwe kohereza mu mahanga ibikomoka ku buhinzi n’ubworozi (NAEB) ngo bwahagurukiye abacuruza kawa ziteze kuko uretse kuba abazicuruza bishyira mu gihombo banatuma amadovize atinjira mu gihugu, nk’uko bivugwa na Kirenga Leonard, umukozi ushinzwe ubugenzuzi mu kigo cya NAEB.
Bamwe mu baturage b’umurenge wa Mukama mu karere ka Nyagatare bavuga ko bacyokesha imyaka yabo kubera kutagira umuhanda n’amasoko bajyanamo umusaruro wabo,ariko ubuyobozi bubasaba guhunika imyaka byaba ngombwa bakaka inguzanyo muri Sacco y’umurenge ariko bakazagurisha badahenzwe.
Ku muhada Rusizi-Kigali, mu birometero bike uvuye ku ishyamba rya Nyungwe ugera ku gasanteri aho bita ku Buhinga, haba hari urubyiruko rwinshi rukuruza imbuto zitandukanye ziganjemo imineke, amatunda, ibinyomoro , amacunga n’indimu.
Abacuruzi bakorera mu isoko rya Byumba mu karere ka Gicumbi barasaba ko bahabwa ibyuma bikonjesha biri muri iryo soko kugirango bajye babona aho babika imbuto n’imboga ndetse n’ibindi bicuruzwa bibasaba kubika kuri za firigo.
Komiseri Mukuru w’Ikigo cy’Igihugu cy’Imisoro n’Amahoro (RRA), Tushabe Richard yizeza abacuruzi bo mu Ntara y’Amajyaruguru ko bagiye kunoza serivisi bahabwa bashaka inyubako yo kubika ibicuruzwa mu gihe bitegerejwe kumenyekanishwa.
Mu rwego rwo kongera agaciro k’umusaruro w’abaturage, mu karere ka Ngororero biyemeje gukwirakwiza amasoko manini ahasanzwe hakorerwa ubucuruzi bw’imyaka no kubaka amasoko mato mato mu mirenge kugirango hagurishirizwe umusaruro w’abaturage kandi ku giciro kibaha inyungu.
Ikigo cy’igihugu gishinzwe iterambere (RDB) cyagaragarije abacuruzi bo mu turere twa Nyanza na Ruhango ko bimwe mu bibatera igihombo hazamo no kutamenya amategeko agenga umwuga wabo w’ubucuruzi.
Isoko mpuzamahanga ryo ku mupaka wa Cyanika ryagombaga kubakwa mu mwaka wa 2014 ariko ntibize gushoboka biturutse ku mushoramari wahagaritse umushinga waryo, ubu noneho ngo rizubakwa mu mafaranga agaragara mu ngengo y’imari y’umwaka wa 2014-2015.
Nyuma y’uko bimuwe mu isoko basanzwe bakoreramo kugira ngo ryubakwe mu buryo bugezweho, abacuruzi bakorera mu isoko rya Kabacuzi riri mu mujyi wa Nyamagabe baratangaza ko basabwa amafaranga arenze ayo bari basanzwe bishyura, bagasaba ko yagabanywa kugira ngo babashe kubona inyungu.
Yadufashije Jeanne ni umwana w’umukobwa wo mu murenge wa Shyorongi ho mu karere ka Rulindo akora ibintu bijyanye n’isuku ku bagore birimo guca inzara no kuzisiga, kudefiriza, koza ibirenge n’ibindi bijyanye n’isuku ku bagore.
Ntivuguruzwa Eliab w’imyaka 25 y’amavuko ukorera imirimo y’ubucurizi mu isoko rya Ruhango, arasaba urubyiruko rwicaranye impamyabumenyi ngo rutegereje akazi, ko rukwiye guhindura imyumvire rukareba kure rugahanga imirimo.
Urwego ngenzuramikorere (RURA) rwahesheje ibihembo ibigo bifata neza abagenzi, ariko ngo ibi ntibihagije mu gihe abantu bagikererwa kugera iyo bajya; nk’uko Ministeri y’ibikorwaremezo (MININFRA) yijeje ko igiye kunoza uburyo ingendo rusange zikorwa.
Umushoramari Karyabwite Pierre ushaka kubaka uruganda rw’icyayi mu murenge wa Karambi aho bita mu Gatare avuga ko akomeje kubangamirwa n’Umuhanda Kivugiza -Hanika wakozwe nabi n’akarere ka Nyamasheke akaba agiye kumara imyaka ibiri ataratangira kubaka uruganda rw’icyayi yemeye kubaka muri ako gace.
Guverineri w’Intara y’Amajyaruguru, Bosenibamwe Aime, araburira abacuruzi bo mu Karere ka Musanze kugendera kure inguzanyo zitangwa n’abantu ku giti cyabo ku nyungu ziri hejuru cyane, bizwi nka “Banki Lambert” kuko bifite ingaruka zo kuba byateza umutekano muke hagati y’abacuruzi.
Abacuruzi bikorera ku giti cyabo bo mu Karere ka Gakenke barasabwa kutaba ba nyamwigendaho ahubwo bagafatanyiriza hamwe n’inzego z’ubuyobozi kugirango ibikorwa by’iterambere birusheho kugenda neza kandi vuba.
Abunganira abasora muri Gasutamo basaga 200, bahawe impamyabumenyi zabo ziri ku rwego rw’Umuryango wa Afrika y’Iburasirazuba nyuma y’amasomo bahawe mu byiciro 7 byari bimaze hafi imyaka 3 bahugurwa.
Bamwe mu baturage bakora akazi k’ubucuruzi muri santere ya Gakenke barinubira uburyo basigaye baburamo umuriro w’amashanyarazi ngo bikaba bimaze kubateza igihombo kuko amasaha bawuburiramo ariyo masaha akenshi bakunze kuboreramo abakiriya.
Abaranguza bakuru bo mu mujyi wa Kigali babwiye Ikigo cy’imisoro n’amahoro (RRA) ko ibivugwa ko abacuruzi ngo bashobora gufunga ibikorwa byabo mu Rwanda bakajya gukorera mu bindi bihugu, ari ibihuha. Mu nama RRA yagiranye n’abo bacuruzi kuri uyu wa kabiri tariki 27/5/2014, habayeho gukemura ibibazo binjyanye no gusora.
Umunyamabanga Nshingwabikorwa w’Intara y’Iburasirazuba, Makombe Jean Marie Vianney arasaba abikorera kurushaho kubaka ibikorwa by’iterambere kandi bagatanga imisoro uko bikwiriye kuko ari bo iterambere ry’igihugu rishingiyeho.
Abacururiza hasi mu gice kidatwikiriye cy’isoko rya Kabarondo mu karere ka Kayonza bavuga ko imisoro basoreshwa ari myinshi ugeraranyije n’ibyo binjiza, bagasaba ko iyo misoro yagabanywa kugira ngo ijyanishwe n’ubushobozi bwa bo.
Abacuruzi bacururizaga rwagati mu mujyi wa Kigali hazwi ku izina rya “Matheus” bibumbiye hamwe none bagiye kuzamura inzu y’umuturirwa bazakoreramo ikanabinjiriza amafaranga kubera ibindi bice biyigize bizatangirwamo izindi serivisi.
Umuhanda Hanika- Kivugiza ufite ibirometero bisaga 18 ugiye kumara hafi imyaka ibiri uri gukorwa kugeza ubu ukaba ugishidikanywaho niba wararangiye cyangwa se niba hari ibishobora gukomeza gukorwaho.
Bamwe mu barwayi n’abarwaza bagana ikigo nderabuzima cya Kibingo giherereye mu murenge wa Gihango mu karere ka Rutsiro baturutse mu bice bya kure babangamirwa n’uko aho kwa muganga nta ho bafite ho gutegurira amafunguro.